
Een muzikale revolutie
Reisleidster Suzanne:
‘In de achter ons liggende periode waarin we van reizen alleen konden dromen, verschenen vele boeken. Een van die boeken was een reis op papier naar het verleden en wel het muzikale verleden van Berlijn. Schrijver Leo Blokhuis’ Berlijn - muzikale revolutie kreeg lovende kritieken van zowel muziekfans als van Duitslandkenners en nodigt natuurlijk uit tot het samenstellen van een échte reis, nu dat weer kan.
Op deze muzikale trip gaan we naar het Berlijn van het interbellum en treden we in de voetsporen van Christopher Isherwood en Bertolt Brecht. De stad stond in die periode bekend als Babylon, hoofdstad der zonde. Marlene Dietrich brak door met haar rol in der blaue Engel en de UFA/Babelsberg filmstudio maakte internationale furore. Regisseurs als Fritz Lang en films als Nosferatu en Metropolis maakten van de Duitse cinema de enige serieuze concurrent van Hollywood. Natuurlijk dreigde aan de horizon al het spook van het nationaal socialisme, wat het leven in Berlijn helemaal het gevoel gaf van een dans op de vulkaan. Ook andere kunst- en architectuurvormen vierden hoogtij, waaronder Bauhaus en het anarchistische dada met bekende exponenten als George Grosz en John Heartfield. De kritische inslag van dada maakte dat de nazi’s veel van de kunstwerken later als entartete Kunst vernietigden. Toch bleven er gelukkig fraaie voorbeelden gespaard waarvan we er deze reis enkele exclusief zullen bewonderen.
Na de oorlog kwam de stad vrijwel direct weer in het brandpunt van de geschiedenis als epicentrum van de koude oorlog. De aanwezigheid van de geallieerde militairen bracht de rock ’n roll naar Duitsland en al “kreeg” Hamburg de Beatles, ook Berlijn raakte onder invloed van deze nieuwe muziekstijl. Het opkomend McCarthyisme in de VS joeg vluchtelingen als Brecht die eerder westwaarts getrokken waren, terug naar Berlijn, maar juist naar het oostelijk deel van de stad. En aan die andere kant van de muur merkten artiesten als Wolf Biermann en Eva-Maria Hagen dat de harde lijn van de DDR zich moeilijk liet rijmen met hun kritiek op het systeem. De isolatie van de stad maakte van het westelijke deel opnieuw een broeiplaats van vernieuwende muziek, kunst en extreme politieke ideeën en opnieuw trok dit grote geesten uit de kunst en exentriekelingen aan. David Bowie en Iggy Pop namen in die periode in de Hansa Studio hun bekendste werken op en onstpanden ’s avonds in clubs als Dschungel of Chez Romy Haag. Natuurlijk bezoeken wij de studio en volgen we in de stad de sporen van haar beroemde bewoners. Leo Blokhuis zelf reist een paar dagen met ons mee en zal natuurlijk ook een workshop verzorgen op een van de avonden tijdens de reis.’
Leo Blokhuis in zijn boek Berlijn
….‘Heroes’ van David Bowie dendert als een goederentrein mijn vijftienjarige leven in. Nooit eerder hoorde ik een nummer dat zo bruut en tegelijk zo elegant is. De raadselachtige kracht van Bowies muziek kleurt mijn beeld van Berlijn. En hoe meer muziek ik leer kennen, hoe bijzonderder ‘Heroes’ wordt. Dit heeft weinig te maken met de twelve bar blues en rock-’n-roll uit het zuiden van de VS of de meeslepende soul uit Memphis….
….Ik wil uitzoeken waar dit precies voor staat. Wat deed Berlijn met Bowie? Het is het begin van een prachtige zoektocht. In het voorjaar van 1990 ben ik voor het eerst in Berlijn. De Muur is net gevallen en wordt in brokken verkocht aan toeristen en passanten, maar de grens bestaat nog en de hereniging van Oost- en West-Duitsland is nog geen feit. Later zoek ik in Berlijn de Hansa Tonstudio, waar Bowie opnam, ik ga naar Hauptstrasse 155, waar hij samen met Iggy Pop woonde, en ik wil Bahnhof Zoo met eigen ogen zien. Op zoek naar Bowies relatie met Berlijn kom ik langs schilders, schrijvers, soldaten, acteurs, dansers en muzikanten….
…..Wanneer we inzoomen zien we muziek waarin allerlei invloeden uit popmuziek, theater en klassieke muziek samenkomen en waarin volop gebruikgemaakt wordt van elektronica. Het is deze muziek die een enorme invloed heeft gehad op de hedendaagse popmuziek. Een muzikale reis naar Berlijn voert van jazz en klassieke vernieuwers via piepende synthesizers, Iggy Pop en David Bowie tot aan beukende elektronica…..
Leo Blokhuis is radiomaker, TV-presentator, theaterman, maar bovenal gepassioneerd muziekliefhebber. Hij schreef onder meer Grijsgedraaid, Het Plaatjesboek, City to City en de soundbooks The Sound of the Westcoast en The Sound of the South. In 2019 verscheen zijn roman Blauwe zomer en in 2020 Berlijn – Muzikale Revolutie. Reizen en muziek zijn voor hem onlosmakelijk met elkaar verbonden: ‘Geografie is belangrijk in het begrijpen van muziek. De dingen krijgen letterlijk een plaats en het helpt de verbanden te zien als je de bijbehorende geografie kent.’ Bekijk de website van Leo Blokhuis. Lees een interview met Leo Blokhuis over zijn boek ‘Berlijn’.
Spotify playlists
Bent u een gebruiker van Spotify? Volg SRC op Spotify en vind playlists (o.a. gemaakt door Leo Blokhuis) die betrekking hebben op deze muziekreis naar Berlijn.
De reis in het kort
Reisbeschrijving
dag 1: Naar Berlijn
Via Via Amersfoort en Oldenzaal vangen we onze fantastic voyage naar Berlijn aan. Onderweg in de touringcar wordt met beeld en geluid van documentaires en muziek een eerste introductie over Berlijn gegeven. Aan het einde van de middag komen we aan in de Duitse hoofdstad, waar we vijf nachten in een uitstekend hotel in Mitte verblijven. Het diner is niet inbegrepen, maar in de omgeving van het hotel zijn diverse restaurants, waaronder Ganymed, waar ook Bertholt Brecht at in voormalig Oost-Berlijn en waarvoor David Bowie geregeld de grens overstak. ’s Avonds verzorgt Leo Blokhuis in het hotel een masterclass gebaseerd op zijn boek Berlijn, muzikale revolutie. (ca. 620 km)
dag 2: Babylon Berlin
We genieten het voorrecht niet één maar twee schrijvers te ontmoeten op deze reis naar Berlijn! Vandaag is het de beurt aan Brendan Nash die ons meeneemt naar het Berlijn van Christopher Isherwood. Nash schreef zelf twee romans over het Berlijn van de jaren ’20 en begeleidt ons op een wandeling door de wijk Schöneberg waar Isherwood woonde en leefde. We maken kennis met de stad uit het Weimar-tijdperk en horen ook de verhalen van Cabaret en Magnus Hirschfeld, groot voorvechter van emancipatie van homoseksuelen en transgenders, en zijn door de nazi’s later vernietigde instituut. In de middag ontdekken we de geschiedenis van de Duitse filmindustrie in de prachtige Deutsche Kinemathek. Van Nosferatu, Metropolis en Marlene Dietrich naar de hoogstaande maar misdadig aangewende vaardigheden van Leni Riefenstahl tot de kunsten van Werner Herzog en recentelijk de serie Babylon Berlin: op boeiende wijze laat dit museum zien dat de Duitse filmkunst steeds op grote hoogte heeft gestaan. (ca. 10 km)
dag 3: Brecht en dada
Vanuit ons hotel in Mitte wandelen we naar het huis waar in de jaren vijftig Bertolt Brecht en zijn partner de actrice Helene Weigel woonden. Het is nu een klein museum, waar we een kijkje nemen voor we doorsteken naar de Dorotheenstädtischer Friedhof. Behalve Brecht en Weigel vonden grote geesten als Hegel, John Heartfield en componist Hanns Eisler hier hun laatste rustplaats. We vervolgen onze wandeling richting het enorme terrein van het academische Charitéziekenhuis. Een van de gebouwen daar herbergt het depot van de Akademie der Künste, waar speciaal voor ons bezoek een aantal werken van dadakunstenaar John Heartfield uitgestald staat. In kleine groepen krijgen we de gelegenheid de kunstwerken in alle rust te bewonderen. Na deze unieke expositie wandelen we weer richting de Spreeufer waar het Berliner Ensemble gevestigd is. Dit gezelschap werd in 1949 in de DDR opgericht door Brecht en Weigel en verhuisde in 1954 naar het huidige theater. Dit podium aan de Schiffbauerdamm had al een plaats in Brechts rijke historie als premièrelocatie van zijn beroemde Dreigroschenoper in 1928. Wie kent niet de liederen over Mackie Messer (Mack the knife) en Seeräuberjenny. We krijgen een rondleiding achter de schermen van het theater. (Mogelijk staat tijdens ons bezoek aan Berlijn ook een voorstelling van Brecht geprogrammeerd. In dat geval zullen we proberen kaarten hiervoor te verwerven.)
dag 4: Bauhaus en Brücke
Vandaag kruisen de twee belangrijkste tijdperken van ons bezoek aan Berlijn elkaar als we naar het zuidwesten van de stad gaan. In het stadsdeel Dahlem maken we een wandeling door de Bauhauswijk Zehlendorf, onder Berliners beter bekend als Papageiensiedlung vanwege de bonte kleuren. Ook architectuur maakte in de Weimarrepubliek een revolutionaire ontwikkeling door en Bauhaus was daarvan de bekendste exponent. Ontstaan in Weimar en tot wasdom gekomen in Dessau volgde Bauhaus het idee dat architecten en kunstenaars konden bijdragen aan een betere maatschappij door het creëren van een nieuwe omgeving. Architect Bruno Taut tekende in Berlijn voor een aantal wijken, oorspronkelijk bedoeld als vorm van sociale woningbouw. De nazi’s gruwden van de stroming (‘een huis heeft een puntdak en geen plat dak!’), en in 1934 maakten ze dan ook een einde aan het unieke Bauhaus-experiment. We maken vervolgens een sprongetje in de tijd naar naoorlogs Berlijn, maar in feite nog steeds het Berlijn van Christopher Isherwood. Want het waren ontmoetingen met deze schrijver die David Bowie, op de vlucht voor een enorme belastingaanslag en de cocaïnewaanzin van Los Angeles, naar West-Berlijn brachten. Behalve de verhalen van Isherwood werd Bowies fascinatie voor Duitsland ook gevoed door zijn kennismaking met elektronische muziek als Kraftwerk. We bezoeken vanmiddag het relatief onbekende Brücke-Museum. Bowie kwam hier vaak en deed er inspiratie op, onder andere voor zijn song Heroes, maar ook voor afbeeldingen op zijn hoezen en die van Iggy Pop. (ca. 35 km)
dag 5: Bowie’s Berlijn
De rode draad van vandaag is het verblijf van Bowie en Iggy Pop in Berlijn, maar speciaal voor SRC Reizen stelde Berlijnse muziekexpert Thilo Schmied een tocht door de stad samen, waarbij we te voet en met een multimedia bus de naoorlogse Berlijnse muziekhistorie verkennen. Locaties als Zodiak en Kommune 1 passeren de revue maar natuurlijk bezoeken we de ook de plaatsen waar Bowie woonde en leefde. In interviews met vrienden en partners van Bowie horen we uit eerste hand de verhalen, de bijzondere herinneringen en anekdotes over deze periode. Ten slotte brengen we ook een bezoek aan de Hansa Tonstudios. Niet alleen Bowie, Iggy Pop en U2 namen hier op maar ook Duitse avant-garde bands als Can en Tangerine Dream vereeuwigden hun muziek in Hansa. Een van de meest tot de verbeelding sprekende scenes die met de studio verbonden is, is natuurlijk toen David Bowie, peinzend over de woorden die hij zou gebruiken in de song Heroes, naar buiten keek en producer Tony Visconti en zangeres Antonia Maass bij de Berlijnse Muur elkaar zag kussen. Het vijfde couplet was geschreven; de rest is geschiedenis. (ca. 40 km)
dag 6: Terug naar huis
Overladen met indrukken van muzikaal en avantgardistisch Berlijn reizen we via onze opstapplaatsen weer huiswaarts. (ca. 620 km)
Let op: Tijdens deze reis zullen seksualiteit en erotiek een rol spelen in de vertelde verhalen en in de getoonde documentaires. Hierbij kan ook expliciete naaktheid in beeld komen!
Opstapplaatsen / uitstapplaatsen
De opstapplaatsen en -tijden voor deze reis zijn:
Amersfoort | vertrek 08.30 uur station NS
Tourbushalte, hoek B.Wuytierslaan/Stationsplein
Oldenzaal | vertrek 10.00 uur Station NS
Voorzijde station, Stationsstraat
Aankomsttijd in Nederland
Wij streven ernaar om aan het einde van de middag/begin van de avond bij de uitstapplaatsen aan te komen zodat u nog in de gelegenheid bent om met het openbaar vervoer naar huis te reizen. Wij kunnen op voorhand hier echter geen tijdstip voor geven, aangezien dit afhankelijk is van het verkeer onderweg.
Extra overnachting
U kunt op eigen gelegenheid (met de auto of het openbaar vervoer) naar uw opstapplaats reizen. Als extra service bieden wij u de mogelijkheid om een extra overnachting voor en/of na uw vakantie te reserveren in NH Hotel Amersfoort.
Let op!
Vluchtschema’s kunnen per vertrekdatum verschillen. Als u wilt weten welk vluchtschema geldt voor een specifieke vertrekdatum, klikt u op het tabblad “Data & prijzen” op de reissom achter de vertrekdatum waar uw belangstelling naar uitgaat. U ziet dan rechts de reis van uw keuze verschijnen met het bijbehorende vluchtschema. Als u besluit een reis te boeken, vindt u dit vluchtschema ook terug op de reserveringsbevestiging. Bij uw reisbescheiden ontvangt u het definitieve vluchtschema.
Schiphol Travel Taxi
Wanneer uw reis vertrekt vanaf onze nationale luchthaven Schiphol dan kunt u ook met de Schiphol Travel Taxi naar de luchthaven reizen! U wordt op de door u afgesproken dag en tijd opgehaald en naar Schiphol gebracht. De kosten voor deze service zijn afhankelijk van de afstand van en naar de luchthaven, het aantal personen en of u een enkele reis of retour reserveert. Meer informatie en reserveren? Bel ons of vul het contactformulier in. Wij regelen het graag voor u!
Vluchttoeslag
Luchtvaartmaatschappijen hebben meestal een beperkt aantal stoelen per klasse beschikbaar. Het kan voorkomen dat op het moment dat u bij ons boekt, deze stoelen niet meer beschikbaar zijn. In dat geval proberen wij voor u stoelen in een andere boekingsklasse te reserveren. Dit kan echter met een vluchttoeslag gepaard gaan, waarover wij u uiteraard informeren. Uw boeking-op-aanvraag wordt pas definitief wanneer u met de vluchttoeslag akkoord gaat. In het algemeen geldt dat vluchten duurder worden als de vertrekdatum dichterbij ligt: dus hoe eerder u boekt hoe kleiner de kans op een vluchttoeslag!
Informatie over uw vliegreis
Meer informatie over uw vliegreis kunt u nalezen op de verschillende pagina's van de algemene informatie. Denkt u hierbij aan informatie over onder andere online inchecken, inchecktijden, toeslagen voor ruimbagage en stoelreserveringen.
Hotel
Hieronder vindt u informatie over het hotel, waar we meestal tijdens deze reis verblijven. Het kan voorkomen dat u verblijft in een ander, gelijkwaardig hotel. Aan de onderstaande gegevens kunt u geen rechten ontlenen. Bij uw reisbescheiden ontvangt u de definitieve hotelgegevens.

Bekijk de website van Leonardo Berlin Mitte
Extra overnachtingen voor de heen- en/of de terugreis

Bekijk de website van NH Hotel Amersfoort
Reisverhalen van reizigers
Wilt u meer weten over uw vakantiebestemming? Lees dan de prachtige reisverhalen van onze reizigers. Zij schrijven over hun ervaringen en belevenissen tijdens een SRC-reis.

Deze reis wordt soms uitgevoerd met een kleiner reisgezelschap van maximaal 20 deelnemers. Indien dit van toepassing is wordt dit in bovenstaand overzicht met het blauwe icoon ‘Kleine groep’ vermeld.
Volg ons