Bezienwaardigheden Ethiopië

Dwars door Ethiopië loopt de zogenaamde Historische Route. Dit pad is een ware ontdekkingstocht door de boeiende geschiedenis van het land. De route loopt langs belangrijke plaatsen als Aksum, Addis Abeba, Gondar en Lalibela. Deze steden vertellen het verhaal over de eerste beschavingen, het christelijke koninkrijk en de verschillende volkeren die er wonen of hebben gewoond. De plaatjes die daarbij horen, krijgt u in de vorm van eeuwenoude grafzuilen, ruïnes van paleizen, natuurparken en rotskerken.

Een van de hoogtepunten van een bezoek aan Ethiopië is het Tanameer, dat met een oppervlakte van 3.110 km² een van de grootste meren ter wereld is. Het is ook het hoogstgelegen meer van Afrika. Niet ver van dit meer zijn de watervallen van de Blauwe Nijl. In het meer liggen verschillende eilandjes, met daarop kloosters en kapellen van de Ethiopisch-orthodoxe Kerk. Het grootste eiland is Dek, waar ruim 17.000 mensen wonen. De meeste eilanden zijn klein en afgelegen en worden alleen bevolkt door kloosterlingen: de eilanden worden al zeker 500 jaar bewoond door monniken die de schatten van de vroegere Ethiopische keizers en kerkschatten in afgelegen kloosters bewaren. Er liggen waarschijnlijk nog meer schatten op de bodem van het meer. Het waterpeil is gestegen, waardoor complete eilanden door het water werden verzwolgen.

Niet ver van het Tanameer beleeft de Blauwe Nijl zijn absolute hoogtepunt bij de Blauwe Nijl-watervallen. De watervallen worden ook wel ‘Tis Issat’ genoemd, wat ‘rokend water’ betekent. De Blauwe Nijl-watervallen bestaan uit 4 stromen van 37 tot 45 meter hoog, die met oorverdovend geraas naar beneden storten. De breedte is sterk afhankelijk van het seizoen. Ook de omgeving is spectaculair: de vegetatie is uitbundig en tropisch. Na de Victoriawatervallen zijn deze watervallen de meest indrukwekkende van Afrika. Ondanks dat zijn er hier een stuk minder toeristen te vinden.

In het noorden van Ethiopië bevindt zich een van de meest spectaculaire monumenten van Afrika: de rotskerken van Lalibela. Geniale bouwmeesters hebben hier vanaf de 12e eeuw rotskerken gebouwd. Dit deden ze in opdracht van de toenmalige koning van Lalibela, die zo ‘een nieuw Jeruzalem’ wilde stichten. De kerken behoren op architectonisch gebied tot de belangrijkste van het continent. Ze worden soms ook wel het achtste wereldwonder genoemd. De kerken zijn monolithisch, wat inhoudt dat ze uit het omringende tufsteen zijn uitgehouwen. Deze bijzondere voorbeelden van middeleeuwse bouwkunst worden daarom ook wel ‘het Petra van Afrika’ genoemd. De kerken zijn met elkaar verbonden door een labyrint van paden en tunnels, die in de rotsen zijn uitgegraven. Het zijn bedevaartsoorden en worden door veel pelgrims bezocht. Vooral Bet Maryam, de Mariakerk, is een geliefde plek voor pelgrims. Bet Medhane Alem, een kerk met vijf schepen, is de grootste monolithische kerk ter wereld. De bekendste kerk is Bet Giyorgis, een kerk in de vorm van een Grieks kruis. Hier voelt u een mystieke sfeer in een doolhof van kerken met priesters, mediterende monniken, geurende wierook, zingende pelgrims en fluiten en tromgeroffel, klanken die weergalmen door de paden en tunnels.

Aksum was ooit de hoofdstad van het machtige en grote rijk van Aksum, dat aan het begin van onze jaartelling bloeide. In dit mythische plaatsje zijn dan ook de meest indrukwekkende en bekendste kunstschatten van het land te vinden. Hier vindt u onder andere de stèles van Aksum. De enorme stèles behoren tot de grootste monolieten die ooit door mensenhanden werden neergezet. Deze kolossale rechthoekige pilaren, die variëren van 15 tot ruim 33 meter hoog, steken de grote obelisken van Egypte bijna naar de kroon. De grote voorliefde voor het gigantische weerspiegelde de smaak van het koningshuis van Aksum, en de stèles waren de concrete weergaven van het ideologische doel: het opwekken van een ontzagwekkende bewondering voor de grootsheid en de kracht van de absolute heerser. Opgravingen hebben aangetoond dat deze gigantische, met reliëfs versierde stèles dienden als grafstenen. Het was in Noordwest-Afrika al ruim 5.000 jaar de gewoonte om deze zuilen te bouwen. Toch hebben deze grafstèles nergens een dergelijke omvang als in Aksum bereikt. Deze stèles, die zijn opgericht in de 3e en de 4e eeuw na Christus, waren uiteraard alleen weggelegd voor de rijkste en aanzienlijkste mensen van Aksum. Alleen zij konden zich dit veroorloven.

Voordat Addis Abeba dat werd, was Gondar de hoofdstad van Ethiopië. Fasil Ghebbi is een vesting in deze stad. Het werd gebouwd in opdracht van keizer Fasilides (1603-1667) en uitgebreid door zijn opvolgers. Binnen de 900 meter lange stadsmuur bevinden zich tientallen gebouwen, zoals kerken, kastelen en kloosters. De gebouwen hebben zowel Aziatische als Europese invloeden en liggen in een prachtig landschap met op de achtergrond de imposante bergtoppen van de Simiengebergte. Niet voor niets staat deze vesting op de Werelderfgoedlijst van UNESCO!

Nechisar is een nationaal park direct ten oosten van Arba Minch. Deze stad is vernoemd naar de tientallen warmwaterbronnen in de omgeving. Het park ligt op een hoogvlakte die 1.108 tot 1.650 m boven de zeespiegel ligt. Nechisar betekent ‘wit gras’ in het Amhaars: in het gebied is licht gekleurd steppengras te vinden. Het landschap bestaat uit uitgestrekte graslanden, savanne, heuvels en middengebergte. Een groot deel van het gebied is ‘scrubland’: gebieden met struikgewas. Ook zijn er droge bossen en moerasbossen te vinden. In het park ligt 'de Brug van God', een landengte tussen het Abayam-meer en het Chamo-meer. Er zijn tientallen soorten zoogdieren te vinden, waaronder typisch Afrikaanse dieren als het hartenbeest, de steppezebra, de grantgazelle, de dikdik en de grote koedoe. Aan Chamomeer is verzamelen zich honderden nijlkrokodillen. Voor vogelliefhebbers is er ook voldoende te zien: er zijn minstens 200 soorten vogels, waaronder de endemische nechisar-nachtzwaluw.

Bahir Dar, een prachtige stad aan het Tanameer, staat bekend om de wijde promenades met palmbomen aan beide zijden. Dit was ooit een bekend handelscentrum. Kleine papyrusboten vervoeren nog steeds allerlei goederen over het meer. In de buurt van de stad is zich een van de paleizen van de vroegere keizer Haile Selassie. 30 kilometer ten zuidoosten van de stad liggen de watervallen van de Blauwe Nijl.

Ethiopië is het enige land ter wereld dat nog steeds de Juliaanse kalender gebruikt. Omdat deze kalender ‘achterloopt’ op de Gregoriaanse, is de jaartelling in Ethiopië anders: het is er ongeveer 7,5 jaar ‘vroeger’. In 'ons' jaar 2003-2004, bijvoorbeeld, was het 1996 in Ethiopië. De Juliaanse kalender heeft 12 maanden van 30 dagen en 1 maand van ongeveer 5 dagen. Verschillende toeristenbureaus prijzen het land daarom ook wel aan met 'thirteen months of sunshine’.

Het koffiegewas komt oorspronkelijk uit Ethiopië. Het zou door een geitenhoeder zijn ontdekt, toen zijn geiten van onbekende rode bessen aten en ze van rustige beesten veranderden in springerige dieren. Hij proefde zelf de bessen en constateerde dat zijn vermoeidheid geleidelijk aan verdween. Al snel was het verhaal in heel het Ethiopische rijk bekend, en kauwde iedereen de bessen. Pas in de 13e eeuw ontdekte men dat van de gemalen geroosterde bessen koffie kon worden gemaakt. Het maken van koffie groeide uit tot een uitgebreide ceremonie, die nog steeds een belangrijk aspect van de Ethiopische cultuur is. Eerst legt de huisvrouw wat vers gras van buiten in de hoek van een kamer. Zo haalt ze de frisheid van buiten naar binnen. Ze gaat op het gras zitten en deelt eten uit. Dan roostert ze de groene koffiebonen in een pannetje. Als ze goed geroosterd zijn, gaat ze met het pannetje langs en laat alle mensen in het vertrek de heerlijke geur ruiken. Dan zondert ze zich af om de bonen te malen. Ze komt terug met een traditionele koffiepot met water. Het water wordt verwarmd, en als het kookt worden de gemalen koffiebonen erbij gedaan. Uiteindelijk schenkt ze de koffie in kleine kopjes. De koffie wordt door een zeef geschonken. De koffieprut die wordt opgevangen, wordt opnieuw gebruikt. Een uitnodiging voor de ceremonie staat symbool voor vriendschap en respect. U moet ten minste drie kopjes koffie accepteren, ook al neemt u er maar een slok van.