La Castanyada (met recept voor panellets)
Het staat weer voor de deur: Halloween, Todos los Santos, La Castanyada, Magosto en vele andere namen voor min of meer hetzelfde feest. Op 1 november is het Allerheiligen, Allerzielen. In Nederland geen feestdag, maar op vele plekken in de wereld wel. Met feestelijkheden eren en herinneren we onze dierbaren die heen zijn gegaan. Een mooi feest dat eigenlijk alleen kan plaatsvinden in de herfst, wanneer de dagen korter worden, vrijwel de hele oogst binnen is en we met z’n allen rond het vuur zitten. In Spanje, vooral in het noorden, wordt het gevierd en beleefd onder verschillende namen, maar aangezien ik in Catalonië woon vertel ik u over de gebruiken en de namen van hier.
La Castanyada
De Castanyada is het feest dat wordt gevierd op de vooravond van 1 november (Tot Sants: Allerzielen, Allerheiligen). 1 november is hier een nationale feestdag waarop de mensen meestal in de ochtend naar de begraafplaatsen gaan om het graf van hun dierbaren schoon te maken en verse bloemen te plaatsen om op deze manier stil te staan bij hun verscheiden.
De avond voorafgaand aan Tot Sants kom je samen met je familie en vrienden om de dag in te luiden met allerlei traditionele gerechten en drankjes, die worden genuttigd na het diner. Logisch dat veel van de gerechten die men serveert op deze dagen te maken hebben met wat er net is geoogst. Het is kastanje-tijd, de druiven zijn geoogst en de eerste jonge zoete dessertwijn is bereid. De amandelen zijn geplukt, er is een overvloed aan de zoete aardappel ‘boniato’ en ook de pijnboompitten zijn weer volop te krijgen. Uit deze producten worden de traditionele gerechten gemaakt die op tafel worden gezet.
Gepofte kastanjes en zoete amandelkoekjes
Een mooie traditie is om gepofte kastanjes te kopen bij de castanyera (een spannend, beetje heksachtig type), een oudere dame in arme kleding met een groot schort voor en een doek op haar hoofd die de kastanjes verkoopt, per 6 gewikkeld in een kranten puntzak. Vroeger was dit ook een jaargetijde-gebonden beroep van de minderbedeelden.
Gepofte kastanjes zijn ook goed zelf thuis te bereiden! Wat heeft u nodig? Een goed vuur in een vuurkorf, een openhaard en anders volstaat ook de oven. Verder een koekenpan met stalen steel en gaten in de bodem van de pan. De kastanje even inkruisen, net als een spruitje en dan poffen maar. Tip voor bij de kastanjes: moscatel, een zoete dessertwijn, doet het uitstekend bij de gepofte kastanje en de gepofte boniato, zoete aardappel.
Maar het fijnste vind ik toch wel de panellets. Dit is een hele keur aan zoete koekjes, gemaakt van amandelmeel en veel suiker, desgewenst met gekonfijte vruchten, pijnboompitten, chocolade of kokos.
Al deze zeer energierijke gerechten hadden in hun tijd een duidelijke reden. La Castanyada wordt hier gevierd sinds de 18e eeuw, al is de oorsprong veel ouder en de rites rondom het eren van de overledenen gaan ook al eeuwen terug. Een van de rituelen hield in dat op de avond voor 1 november vanaf 12 uur 's nachts t/m de volgende zonsopgang alle klokken in de dorpen en de steden onverminderd werden geluid. Een enorm zwaar werk, om uren in de klokkentouwen te hangen om ze te luiden! Dit werd door de inwoners afgewisseld en dan kwam het eten van energierijke gerechten boordevol suiker, wat snel wordt opgenomen, goed van pas.
Recept voor panellets in verschillende varianten
Basisrecept panellets
Ingrediënten
|
Bereidingswijze
|
Variatie 1: Panellets met pijnboompitten
Ingrediënten
|
Bereidingswijze
|
Variatie 2: Panellets met amandelen
Ingrediënten
|
Bereidingswijze
|
Variatie 3: Panellets met kokos
Ingrediënten
|
Bereidingswijze
|
Bon profit (Catalaans voor eetsmakelijk)!
Zin in meer culinaire inspiratie? Bekijk alle recepten van de SRC-reisleiders.
Volg ons