Het zonnestelsel in Zagreb
De hoofdstad van Kroatië, Zagreb, behoort niet alleen tot de mooiste steden op de Balkan. Zagreb is ook een unieke stad met een groot en gevarieerd aanbod aan cultuur, schoonheid, amusement en zelfs natuur. Elke bezoeker zou zich in deze stad thuis moeten kunnen voelen.
Een unieke bezienswaardigheid in Zagreb
Daarom is hier een grote variatie aan musea: van het archeologische museum tot verschillende kunstmusea en van het automobielmuseum tot het museum van verbroken relaties. Voor elk wat wils.
Ik geef toe: dit alles kan men in zekere zin ook ervaren in andere grote steden. Dus wat maakt Zagreb dan uniek, in vergelijking met andere cultureel hoogstaande steden, die hun plaats in het universum reeds hebben veroverd? Wat heeft Zagreb wat andere steden niet hebben? Het juiste antwoord is niet te raden, het is namelijk niet iets wat opvalt in deze levendige stad. Zagreb hoeft haar plaats in het heelal niet te veroveren, integendeel: Zagreb heeft haar eigen zonnestelsel!
In 1971 maakte de Kroatische kunstenaar Ivan Kožarić (geboren in 1921) het kunstwerk 'Prizemljeno Sunce', vrij vertaald 'Gelande Zon' of 'Gestrande Zon'. En inderdaad, het werk bestond uit niet meer dan een grote goudkleurige bol met een diameter van ongeveer anderhalf à twee meter. Het werk werd in eerste instantie bij het nationale theater geplaatst, maar uiteindelijk kwam de zon in 1994 op zijn huidige plek in het centrum van de stad terecht.
Op zoek naar het Zonnestelsel van Zagreb
Tien jaar later bedacht een zekere Davor Preis, een kunstenaar die afgestudeerd is en woonachtig is in Zagreb, een nieuw kunstproject. Hij vond dat, wanneer de stad een eigen zon had, daar ook planeten bij hoorden. Hij nam de zon als middelpunt en maakte op schaal de negen planeten, met hun afmetingen in verhouding tot die van de 'Gelande Zon'. Dat betekende dat enkele planeten niet groter waren dan een knikker. Ook wist hij toen natuurlijk nog niet dat een van de negen planeten, Pluto, in 2006 ‘gedegradeerd’ zou worden tot een dwergplaneet.
Nadat hij de werkelijke afstanden tussen de zon en de planeten in verhouding had gebracht met de Zagreb-situatie, zocht hij in de stad naar geschikte plaatsen om zijn planeten, elk bestaande uit een bolletje op een metalen plaatje, te bevestigen. Hij bevestigde zijn planeten onder andere op huismuren en pilaren, waarbij hij natuurlijk rekening moest houden met de afstand tussen de zon en de betreffende planeet. Preis gaf geen ruchtbaarheid aan de uitvoering van dit project, dat hij 'Negen Uitzichten' had gedoopt. Pas toen hij klaar was, maakte hij zijn werk officieel bekend. Maar hij vertelde er niet bij wáár de planeten te vinden waren...
Een onbekend aantal inwoners, waaronder ook studenten, is toen op zoek gegaan. En zo mondde het project uit in een spel om zo snel mogelijk de planeten te vinden. Mercurius, Venus, de aarde en Mars, planeten die het dichtst bij de zon staan en dus in het centrum van Zagreb terug te vinden waren, leverden niet al te veel problemen op. Anders was het met Jupiter, Saturnus, Uranus, Neptunus en de dwergplaneet Pluto: die staan verder weg van de zon. Men moest dus buiten het centrum en in de buitenwijken van de hoofdstad zoeken. Pas in 2006 was de laatste planeet ontdekt en had men het Zagreb-zonnestelsel volledig in kaart gebracht.
Bent u dan toevallig in Zagreb en wilt u het zonnestelsel wel eens met eigen ogen aanschouwen: de 'Gelande Zon' komt u haast vanzelf tegen in Bogovićeva-straat. De dichtstbijzijnde planeet Mercurius kunt u vlakbij op het huis achter de Servisch-orthodoxe kerk zien. Maar waar zijn nu die andere acht planeten? Tja... Koop in elk geval een aantal tramkaartjes als u alle planeten van het Zagreb-zonnestelsel wilt ontdekken!
Volg ons