De engelen van Pervijze
Als u in de Belgische stad Ieper bent, moet u zeker even langs hotel Ariane lopen, niet ver van het centrum. In de tuin van het hotel ziet u dan een in 2014 onthuld standbeeld van twee verpleegsters, die tijdens de Eerste Wereldoorlog een heldenrol hebben vervuld: Elsie Knocker en Mairi Chisholm, de engelen van Pervijze.
Elsie (Elisabeth) Blackall Shapter werd geboren in Exeter, op 29 juni 1884. Na de dood van haar ouders werd ze geadopteerd en uiteindelijk naar Zwitserland gestuurd om verpleegkunde te studeren. Stage deed ze in Engeland, waar ze trouwde met Leslie Duke Knocker, maar dit huwelijk eindigde in een scheiding. In die tijd werd motorrijden Elsie's grote passie. Mairi Chisholm werd op 26 februari 1896 in het Schotse Nairn geboren. Voor haar verjaardag kocht haar vader een Douglas-motor voor zijn dochter. Toen ze 18 was, ontmoette ze Elsie Knocker, een gescheiden moeder en fanatiek motorliefhebber. Ze werden goede vriendinnen.
Flying Ambulance Corps
Na het uitbreken van de oorlog, sloten beide dames zich aan bij de ‘Flying Ambulance Corps’ opgezet door de wat excentrieke Schotse zenuwarts Hector Munro. Hij kreeg (verrassend genoeg) toestemming van het Britse leger om in oktober 1914 het Kanaal over te steken om aan de Belgische frontlijn medische hulp te verlenen. Dokter Munro en zijn volgelingen hadden bij aankomst natuurlijk geen idee wat hen te wachten stond, maar al heel snel maakten ze kennis met de realiteit van deze bloedige oorlog…
In een noodhospitaal in Veurne, zagen Elsie en Mairi dat veel soldaten meer dood dan levend werden binnengebracht, vaak na een lange aanvoerroute. Ze besloten toen om een medische hulppost zo dicht mogelijk bij de loopgraven op te zetten. Tegen alle regels in, lukte het ze toestemming te krijgen van de autoriteiten om als enige vrouwen aan het front hun werk te doen. Ze kwamen op 22 november 1914 in het vrijwel verlaten Belgische dorpje Pervijze terecht, waar ze een huis vlakbij de loopgraven betrokken en daar een hulppost opzetten.
Elsie en Mairi zagen verwondingen die te gruwelijk waren voor woorden, maar ze deden desondanks vastberaden hun werk. Ze verpleegden de gewonden onder primitieve en zeer gevaarlijke omstandigheden. Ook maakten ze, wanneer mogelijk, soep en chocolademelk voor de soldaten in de loopgraven. Vanwege Duitse artilleriebeschietingen, moesten de dames diverse keren hun hulppost verplaatsen naar een wat veiliger plaats. Soms reden zij rond met een ziekenwagen om de gewonden op te halen; altijd gesteund door hun trouwe viervoeter, de foxterriër 'Shot'.
Orde van Leopold II
De dappere verpleegsters werkten in Pervijze tot maart 1918. Een Duitse gasgranaat ontplofte toen vlakbij hun hulppost, maar ze werden tijdig gewaarschuwd door Shot en ze overleefden de aanval. Het hondje overleefde de gasaanval helaas niet. Na een tweede Duitse gasaanval werd de hulppost door de Belgische militaire autoriteiten opgeheven en beide verpleegsters keerden toen terug naar Engeland. Maar ze werden niet vergeten! In Britse en Franse kranten werden ze vernoemd als helden en Madonna's, en de Koning der Belgen, Albert I, decoreerde hen persoonlijk met de 'Orde van Leopold II'.
Na de oorlog bleef Elsie actief in de hulpverlening, ze diende zelfs nog in de Tweede Wereldoorlog. Ze stierf in Ashtead, Surrey op 26 april 1978. Door de gasaanvallen tijdens de oorlog had Mairi gezondheidsproblemen en een zwak hart. Op doktersadvies leidde ze een rustig leven in Nairn, waar ze fokster werd van gevogelte. Ze stierf op 22 augustus 1981, op 85-jarige leeftijd, aan longkanker. In Ieper worden beide heldinnen herdacht in de tuin van Hotel Ariane. In de hoek van de tuin zitten zij ontspannen op zandzakken, heerlijk te keuvelen, terwijl Shot (zoals altijd) de omgeving in de gaten houdt…
Op reis naar Ieper
Wilt u ook eens op reis naar Ieper en het beeld van de engelen van Pervijze bekijken? Laat u dan inspireren door de unieke themareis WO I in Vlaanderen of onze andere reizen naar België.
Volg ons