Flammkuchen (met recept)
De Elzas ligt langs de westelijke oever van de rivier de Rijn en grenst aan Duitsland en Zwitserland. Van het noorden naar het zuiden lopen door de Elzas, aan de grens met Lotharingen, de Vogezen. De Flammkuchen komt oorspronkelijk uit de Elzas, een streek die meerdere keren een deel van Duitsland is geweest, maar nu onder Frankrijk valt.
Zo werd de Elzas in de 17e eeuw in beslag genomen door de Franse koning. Na de Frans-Pruisische oorlog van 1870 won Duitsland het gebied terug, Frankrijk lijfde het gebied weer in na ondertekening van het verdrag van Versailles in 1919. In 1940 namen de Duitsers het gebied weer in en na de bevrijding van de Elzas aan het einde van de Tweede Wereldoorlog kwam het in handen van Frankrijk. Vandaar dat de Flammkuchen (Duits) ook wel tarte flambée (Frans) wordt genoemd of Flammekueche, de naam zoals deze in de Elzas zelf wordt gebruikt.
Oorsprong: Flammkuchen als thermometer
De geschiedenis van de Flammkuchen gaat terug naar de dagen van de broodbakkers die overgebleven deeg als proefdeeg gebruikten. Zo werd de temperatuur van de door hout gestookte broodoven gemeten om het brood voor de volgende dag te bakken. Het deeg werd daarbij heel dun uitgerold en in het midden van de oven geplaatst. Als de oven de juiste temperatuur had bereikt, werd het deeg erin gezet en was het binnen twee minuten gaar. Als de temperatuur te hoog was werd het deeg te snel donker of erger, vatte het deeg vlam: daarom werd het flinterdunne deeg Flammkuchen genoemd. Een prima manier om de oventemperatuur te testen toen er nog geen thermometers waren.
Als het allemaal goed was gegaan, had je een heerlijke cracker die al snel werd belegd met wat crème fraîche, uien en spek en zo ontstond de bekende klassieke ‘Elzasser Flammkuchen’. Inmiddels zijn Flammkuchen ook uit Nederland niet meer weg te denken en kom je ze tegen in veel verschillende variaties. Er is ook kant-en-klaar deeg voor de bodem te koop in de supermarkt. In Duitsland wordt Flammkuchen vrijwel overal verkocht: van restaurants en cafés tot in biertuinen en op straat. ‘Flammkuchen mit Speck’ wordt als maaltijd traditioneel geserveerd op een houten bord.
Recept voor traditionele Flammkuchen
| Ingrediënten (voor 1 Flammkuchen) |
Bereiding |
|---|---|
|
|
Tip: Weinig tijd of geen zin om lang in de keuken te staan? Gebruik kant-en-klaar deeg of maak Flammkuchen met wraps als bodem!
Bewaren
Flammkuchen kunt u gelijk serveren, maar u kunt het eventueel ook een dag eerder maken en voor gebruik opwarmen. De gebakken Flammkuchen bewaart u dan (afgedekt) in de koelkast. Om hem op te warmen bakt u hem 10-15 minuten op 230 graden. Maar koud is deze trouwens ook nog erg lekker!Variaties
Varieer met de bodem of met de toppings (of allebei!). Flammkuchen met bloemkoolbodem bijvoorbeeld: dit draagt bij aan uw dagelijkse aanbevolen hoeveelheid groenten én zo mindert u de koolhydraten. In sommige delen van de Elzas wordt de crème fraîche vervangen door Bibeliskäs (kwark) of door een mengsel van Bibeliskäs en crème fraîche.
Toppings
- Met zalm: Smeer het deeg in met een laagje crème fraiche en leg daar halve ringen rode ui op en groene asperges. Verkruimel daar wat feta overheen en bestrooi het geheel met peper. Bak de Flammkuchen af en leg er na het bakken gerookte zalm op en wat verse bieslook in stukjes gehakt.
- Met gedroogde ham: Smeer het deeg in met een laagje crème fraiche en verdeel daarover halve ringen rode ui en verkruimelde feta. Bestrooi met peper en bak de Flammkuchen af. Garneer de Flammkuchen met rucola, plakken gedroogde ham en gehalveerde witte druiven.
- De vegetarische versie: Smeer het deeg in met een laagje crème fraiche. Beleg de Flammkuchen met groene asperges, gehalveerde cherrytomaatjes, halve ringen rode ui en stukjes zongedroogde tomaat. Eigenlijk is hier van alles mogelijk naar keuze, maar zorg er wel voor dat de topping niet te nat is want anders wordt het deeg niet goed gaar. Bestrooi met peper en rasp er wat Parmezaanse kaas overheen.
- Zoete Flammkuchen: Ook hier kunt u eindeloos mee variëren: Meng 60 gr kwark, 60 gr crème fraiche, 1 ei en 1 tl vanille-extract met elkaar. Voeg naar smaak suiker toe. Smeer het mengsel gelijkmatig uit over het Flammkuchendeeg. Bestrooi dit bijvoorbeeld naar keuze met gehakte hazelnoten, gehakte walnoten, gehakte pure chocolade, gehakte melkchocolade, amandelschaafsel, kokos, appel, kaneel. Na het bakken kunt u over de Flammkuchen eventueel nog wat karamelsaus of honing schenken.
Proef Flammkuchen in Duitsland!
Zin in meer culinaire inspiratie? Bekijk alle recepten van de SRC-reisleiders.
Volg ons